آرشیدا

در جنوب شرق شهرستان نطنز، محله‌ افوشته وجود دارد که دارای آثار تاریخی منحصر به فرد، متعلق به دوره‌های مختلف تاریخی در کنار یکدیگر می‌باشد، که باعث خلق شگفتی در دنیای تاریخ شده است. این محله در فاصله 1.5 کیلومتری از هتل قصرجهان     نطنز واقع شده است    .

در این مقاله چند مورد از آثار تاریخی افوشته را معرفی می کنیم.

 حمام تاریخی افوشته 

حمام افوشته در جنوب غرب ساختمان خانقاه در محله افوشته قرار دارد. ساخت این حمام به  قرن 9 هجری برمی گردد و توسط سید واقف ساخته شده است.

 این حمام در سطحی پایین ‌تر از کوچه قرار دارد و با پاگردی قبل از ورودی و پله،‌ به هشتی کوچکی وارد می شود که سنگ نوشته ‌ای به دیوار مقابل در ورودی آن نصب شده است  . صفه ‌های رواق جنوب غربی حدود 50 سانتی متر از کف رواق بالاتر قرار داشته و در وسط هر 3 رواق، حوض آب کم عمقی با دیواره و فواره سنگی دیده می شود.

حوض میانی به صورت کثیرالاضلاع هشت ضلعی و دو حوض دیگر به صورت شش ضلعی است. سقف همه قسمت‌ های حمام از نوع طاق ضربی گنبد دار بوده که بلندتر از سطح کوچه قرار گرفته است. در سه جبهه رختکن شمال شرقی آن سه شاه نشین یا صفه به ارتفاع پنج سانتی متر از کف رواق قرار دارد که صفه شمال شرقی به صورت محرابی پنج ضلعی است. حمام افوشته با شماره 1695در سال 1364 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

خانقاه

خانقاه افوشته خانه ‌ای است که سید واقف در سال 849 هجری قمری برای سکونت خویش احداث کرده بود . در زمان وقف دارایی خود، در سال 857 هجری قمری آنرا نیز در دایره شمول وقف قرار داد و آن راخانقاه حسینی نامید که بعد از آن با این نام مشهور شد.

 قسمت‌های مختلف این بنا شامل سردر( جلوخان)، در خانقاه و حیاط خانقاه می باشد که جلوخان که به سردر خانقاه مشهور است و عرض دهنه 4.7 متر با 2 سکو به عرض 68 و بلندی 70 سانتی متر در طرفین راهروی ورودی آن است. سقف این سردر بسیار بلند و از نوع طاق ضربی آجری با تزئینات مقرنس گچی بوده و 3 طرف داخلی آن از کاشی ‌های معرق با نقوش گوناگون پوشیده شده است

.

برای آشنایی با دیگر آثار تاریخی افوشته به مقاله محله تاریخی افوشته نطنز مراجعه کنید.